Reverse Osmosis-Ters Ozmos ve Membran Filtre Nedir? Nasıl Çalışır?
Ters Ozmos teknolojisi ile sıvı değişimini sağlamak için membran filtre kullanılır ki, membran filtre uzun süren araştırmalardan sonra NASA tarafından idrar arıtımında kullanılmak ve uzayda astronotlara içme suyu sağlamak amacıyla geliştirilmiştir.
Ters ozmos su arıtmada kullanılan en yaygın sistemlerden bir tanesidir. Reverse Osmosis biyolojik bir terimdir ve Türkçede Ters Ozmos demektir. Ters ozmos teknolojisi sektörde bilinen en hassas membran filtrasyon sistemidir. Ters ozmos atık suyun yeniden kullanılabilmesi için daha çok endüstriyel alanda kullanılan bir yöntemdir. Suda bulunan her tür yabancı maddenin sudan ayrıştırılması için kullanılan konvansiyonel yöntemlerin başında reverse osmosis sistemleri gelir. Ters ozmoz veya ters osmoz diye de adlandırılan bu yöntem çapraz akışa sahip membran filtrelerin su akışına ve hidrobasınca karşı fiziki bir engel oluşturmasıyla gerçekleşir. Ozmotik basıncı tersine çevirme işlemidir. Bu işlemi gerçekleştiren sisteme ise ters ozmos – reverse osmosis cihazı denir.Bu yöntem ile değerlendirildiğinde, Ters Osmoz Su sistemleri, su arıtma alanında en sık kullanılan, en ileri teknoloji yöntemi olarak karşımıza çıkar. Membran Filtre gözenekleri 5 Angström’den daha küçük olan yarı geçirgen bir zarın (çarşaf) delikli bir boru etrafına sarılması ile meydana gelir ve bir giriş 2 çıkışı bulunan filtre kabı ile birlikte kullanılır. Membran kabının çıkışlarından biri temiz su bir diğeri atık su çıkışı olarak nitelendirilir.
Basınç ile membran sarmalına giren su bir ucu kapalı olan borudan geçemez ve yarı geçirgen zarın yüzeyinde dolanmak zorunda kalır, bu esnada zarın gözeneklerinden sadece su molekülleri geçerek borunun deliklerinde toplanır ve membran kabının temiz su çıkışından dışarı çıkar. Geçemeyen maddeler yüzeyden akarak membran kabının atık su çıkışından gidere atılır.
Su arıtma cihazlarında bulunan sitemler şu şekilde çalışır:
• 5 Micron Tortu Filtre: Pas, kum, diğer büyük parçacıklar ve yabancı maddeleri süzer.
• Granül Aktif Karbon (GAC) Filtre: Klor, küf, dezenfeksiyon… vb. yan ürünleri, koku ve renklenmeye neden olan yabancı maddeleri absorbe eder.
• 1 Micron Tortu Filtre veya Kompozit Filtre: İlk iki aşamadan geçebilen daha küçük parçacıkları, suda asılı kalmış katı maddeleri, koloitleri arındırır.
• Ters Ozmos (RO) Membran: Bakteri, virüs, ağır metal, böcek ilacı kalıntıları ile suda bulunan diğer zararlı maddelerin giderilmesinin gerçekleştiği “ozmos membranı” yarı geçirgen bir zardan ve pek çok katmandan oluşur.
• Inline Karbon Filtre: Suyun tadını ve kokusunu dengeler.
Arıtma Sisteminde Ters İşlem:
‘Osmoz’, suyun olduğundan daha yoğun bir ortama doğru hareketine denir. Örneğin, daha az bileşen içeren yağmur suyu, daha yoğun ve daha çok bileşenli tuzlu suya doğru hareket eder. Ters osmoz ise doğada gördüğümüz bu hareketin tamamen tersine çevrilmesi işlemidir. Ters Osmoz işlemi için suyun kaynağı fark etmez; isterseniz bahçe kuyusundan ya da belediyenin barajından gelen su kaynağı olsun. İçinde gözle görülmeyen halde bulunan tortu, klor ve çeşitli kirleticiler olan yoğun su, ters osmoz ile tüm bu istenmeyen bileşenlerden arıtılıp “daha temiz” ve “daha az yoğun” hale getirilir.